Yakuza - członek tradycyjnych japońskich grup przestępczych. Obecnie stanowią największą na świecie przestępczość zorganizowaną. Jest to tradycyjne określenie japońskiej przestępczości zorganizowanej i japońskiego gangstera.

Wywodzi się od tradycyjnej japońskiej gry karcianej zwanej hanafuda. Zwycięzcą rozgrywki jest gracz, który kończy grę z kartami w ręku, których ostatnia cyfra sumy była największa. Układ ya-ku-za oznacza 8-9-3, czyli przegraną. Członkowie yakuzy uważają się za spadkobierców samurajów i działają według ściśle określonego kodeksu honorowego. Tym mianem określana jest również japońska odmiana filmu gangsterskiego, zawierająca szczególną brutalność i zwulgaryzowany seks, oraz wzorowane na tej odmianie filmy amerykańskie.


W 1960 roku funkcjonowało w Japonii 5119 grup przestępczych, co stanowi najwyższy wskaźnik w historii przestępczości w tym kraju. W 1963 grupy yakuzy skupiały łącznie 184 091 członków. Liczbę członków w 1990 roku oceniono na ponad 88 tys., zrzeszonych w 3305 gangach. W 1992 roku istniało 158 grup, w których uczestniczyło 56 600 osób, zaś w 1995 odpowiednio 234 grupy i 46 600 osób.

Termin nie występuje w tekstach ustawowych, nie jest oficjalnie używany przez policję, ponieważ określa raczej poszczególnych członków przestępczych grup lub gangi. Tradycyjne domeny yakuzy to hazard, wymuszenia za tzw. ochronę, handel narkotykowy, przemoc, groźby i przekupstwa przy wyścigach motocyklowych, konnych, kontrola życia nocnego – kluby, bary, kabarety, prostytucja. Obecnie yakuzowie aktywni są w coraz szerszym zakresie przestępczości gospodarczej, tworzą tzw. przedsiębiorstwa fasadowe. Zajmują się one interesami budowlanymi, operacjami finansowymi, handlem gruntami i usługami. Działalności tej towarzyszą poważne przestępstwa: wymuszenia, fałszerstwa, oszustwa, nielegalny hazard, przemyt i handel bronią. Międzynarodowa działalność yakuzy jest w zasadzie ograniczona do japońskich obywateli i przedsiębiorstw.